صنعت جهانگردی به عنوان بزرگترین و متنوع ترین صنعت در دنیا به حساب می آید. بسیاری از کشورها این صنعت پویا را به عنوان منبع اصلی درآمد، اشتغال، رشد بخش خصوصی و توسعه ساختار زیربنایی می دانند، به ویژه در کشورهای در حال توسعه ، یعنی در آنجا که شکل های دیگر اقتصادی مثل تولید یا استخراج از نظر اقتصادی به صرفه نیست یا نقش چندان مهمی در صحنه تجارت و بازرگانی ندارند، به توسعه صنعت گردشگری توجه زیادی می شود. اگر بخواهیم صنعت توریسم برای منطقه منبع درآمد خوبی باشد، باید ارگانهای مختلف حمایت لازم را جهت توسعه صنعت توریسم به عمل آورند و برای امنیت گردشگران و تبلیغات صحیح اهمیت زیادی قائل شوند. کشورمان ایران به عنوان یکی از کشورهای مستعد در زمینه صنعت گردشگری مورد توجه گردشگران سایر کشورها میباشد و در زمینه سرمایه گذاری نیز صاحبان سرمایه و سرمایه گذاران بین المللی در این صنعت نیز توجه ویژه ای به ایران دارند .
هدف اصلی در این مقاله بررسی عوامل تاثیر گذار در توسعه صنعت گردشگری در ایران میباشد و در ادامه به نقش و اثرات مثبتی که این صنعت می تواند در جامعه داشته باشد و همچنین موانع و مشکلاتی که در سر راه این صنعت درآمدزا قرار گرفته به عنوان اهداف فرعی پرداخته شده است . در پایان راهکارها و پیشنهاداتی برای رشد و شکوفایی این صنعت مولد و اشتغال زا بیان شده است.
واژگان کلیدی: توریسم، توسعه ،گردشگری، صنعت گردشگری ،ایران
امروزه اغلب بجای واژه جهانگردی از واژه گردشگری استفاده می شود.گردشگری مفهومی جامعتر و دقیقتر از جهانگردی بوده و انواع سفرها را در بر میگیرد که به منظور استراحت ، تجارت و تفریح انجام فعالیتهای شغلی یا شرکت در مراسم خاص انجام میگیرد و جابجایی شخص گردشگر از محل سکونت دایم خود در طی این مسافرت موقتی و گذرا می باشد.در عصر حاضر گردشگری بعنوان عاملی جهت بهبود کیفیت زندگی جوامع در حال توسعه تلقی میشود و رشد و توسعه گردشگری همواره با تغییرات شگرفی در اوضاع سیاسی، اقتصادی، فرهنگی سیاسی و آداب و رسوم مردم می باشد. (منصوری, ۱۳۹۰)
در سالیان اخیر بدلیل اهمیت گردشگری از آن بعنوان یک صنعت نامبرده میشود و این صنعت به اندازه ای درآمدزا و پرسود میباشد که بسیاری از کشورها به اندازه درآمد نفتی کشورمان ایران از این صنعت کم هزینه و پرسود درآمد زائی کرده اند.صنعت گردشگری و یا اصطلاحاً صنعت توریسم، سومین صنعت مولد شغل و سرمایه بعد از صنعت نفت و خودرسازی میباشد. به همین دلیل در دهه های اخیر بسیاری از دولتها، مسئولین اقتصادی و صاحبنظران با حساسیت بیشتری به گسترش این صنعت روی آورده اند و در تلاش هستند سهم بیشتری از بازار جهانی این صنعت را برای جوامع خود به ارمغان ببرند. بر اساس پیش بینی سازمان جهانی جهانگردی تا سال ۲۰۲۰ درامد حاصل از توریسم بین الملل به ۱.۶ میلیارد دلار برسد. این صنعت بعنوان یک سیستم جهانی بخش قابل توجهی از تولید ناخالص جهان را به خود اختصاص داده است. (اژدری, ۱۳۹۰) قرن بیست و یکم ، سده بهره گیری از فرصتهای تجاری ارزشمند در بخشهای خدماتی به ویژه گردشگری است. گردشگری به عنوان صنعتی پاک یکی از بزرگترین صنایع جهان محسوب میشود که گوی سبقت را از بسیاری صنایع کهن ربوده و گفته می شود گردش مالی صنعت گردشگری جهان در این سده از گردش مالی بخش صنعت فراتر رفته است . در این فرایند، دستیابی کشورها یی که از جاذبه های وسیع گردشگری برخوردار هستند به یک درصد ارزش گردش مالی این صنعت، سالانه درآمدی حدود ۲۰ میلیارد ایجاد خواهد کرد که برای اقتصادهایی نظیر اقتصاد ایران این رقم قابل توجه است و می تواند تمامی فعالیتهای اقتصادی را تحت تاثیر قرار دهد. با این وجود برای دستیابی به چنین درآمد قابل حصولی می بایست برنامه ریزی جامعی صورت گرفته و سرمایه گذاریهای مناسب صورت پذیرد. (نوبخت, ۱۳۸۷)
